qılınc

qılınc
is.
1. Xəncərdən böyük, əyri və ya düz, bir ağızlı kəsər silah. İti qılınc. – Qılınc yarası gedər, dil yarası getməz. (Ata. sözü). Onun başının üstündən divarda . . qotazlı bir qılınc, qalxan, yay və sadaq asılmışdı. M. Rz.. Qılınc kimi – çox itilik, kəskinlik mənasında. Yenə mədənlərdə böyük tətildir; Soyuq qılınc kimi insanı kəsir. S. V..
2. Kotanın ağzı, torpağı kəsən hissəsi. Kotanların iti qılıncları altından torpaq köprəyib qara bir hava kimi ətrafa daşırdı. Ə. M..
3. Qabanların ağzı yanlarında qoşa olaraq əyri qılınc şəklində çıxan, müdafiə və hücum aləti vəzifəsini görən böyük diş. Qaban qılıncı.
◊ Qılınc çalmaq – bax qılınc vurmaq. <Əsgər bəy:> Naçalnik, biz də düşmən qabağında qılınc çalmağa hazırıq! M. F. A.. Çaldı qılınc şahın atın peylədi. S. Ə. Ş.. Qılınc çal, qoy gəlsin qoluna qüvvət. Z. Xəlil. Qılınc vurmaq – qılıncla vuruşmaq. <Hüsaməddin:> Mən Fəxrəddinlə bir cərgədə Azərbaycanın azadlığı uğrunda az qılınc vurmamışam. M. S. O.. Qılıncqalxana çıxmaq – davaya getmək, vuruşmaq. Qılınc-qılınca gəlmək – qılınclarını çəkib üz-üzə gəlmək, qılıncla vuruşmaq. Qılınca sarılmaq – davaya hazırlanmaq. Qılıncdan keçirmək – hamısını qılıncla öldürmək. Lakin daşqəlbli qaniçən kazaklar buna baxmayaraq, zavallı işçiləri bacardıqca qılıncdan keçirirdilər. S. S. A.. Taygöz Yusif şəhərin . . əhalisini qılıncdan keçirtdi. İ. Ə.. Qılıncının dalı da kəsir, qabağı da – sözü kəsərli, sözükeçən, böyük ixtiyar və nüfuz sahibi olan adam haqqında. <Tərlan:> Sən ki həmişə qılıncımın dalı da, qabağı da kəsir, – deyib öyünürdün. M. Hüs..

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • qılınc — I (Çənbərək, Göyçay, Hamamlı) bax qiliç. – Uşaxlar dağın qılıncına çıxmışdı (Çənbərək) II (Ucar) bax qılıj. – Qılıncnan sap toxuyullar xanada III (Kürdəmir) boyunduruq ilə dişləni birləşdirən ağac …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • siyirməqılınc — z. Qınından çıxarılmış halda, qılıncla, yalınqılınc. Siyirməqılınc hücuma keçmək. – Fəxrəddin əlində siyirməqılınc atlının qabağında göründü. M. S. O.. Karetadan siyirməqılınc iki soldat çıxdı. M. İ.. ◊ Siyirməqılınc eləmək – aradakı düşmənçiliyi …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • seyf — ə. qılınc ə. yay (fəsil) …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • qalxan — is. köhn. Qədim müharibələrdə qılınc və s. zərbəsindən qorunmaq üçün əldə tutulan dairə və ya düzbucaq şəkilli sipər (ağacdan, metaldan, dəridən qayrılardı). Qədim zamanda qılınc və qalxan müharibənin başlıca alətləri idi. – <Mülkədar:> Öz… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • tiğ — f. † 1) qılınc, xəncər; 2) ülgüc. Tiği abdar sulanmış qılınc; tiği cəfa’ † zülm qılıncı, cəfa xəncəri; tiğihilal † əyri qılınc …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • səmsam — ə. iti qılınc, kəskin qılınc …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • tiğzən — f. † qılınc vuran, qılınc çalan …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • cəngi — is. <fars.> mus. Qəhrəmanlıq və cəngavərlik ruhunda hava. <Eldar:> Zalıma gözdağı, bizə şan qılınc; Azadlıq uğrunda vuruşan qılınc. İndi dayansın Qacar! Cəngi çalın, hücum var! S. V.. Koroğlunun cəngi havası dağlara, dərələrə səs… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dəstəkli — sif. Dəstəyi olan. <Qılınc:> Bu gümüş dəstəkli qılınc mənə çatar. . . M. Hüs.. <Buğacın> . . belində . . şirmayı dəstəkli, qırmızı qınlı bir bıçaq . . var idi. M. Rz …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • həmail — is. <ər.> 1. Qılınc, tapança və s. silah asmaq üçün çiyindən aşırılan qayış; çiyin qayışı. Misri qılınc həmaildi belində; Geyər hər vaxt al qumaşı Koroğlu. «Koroğlu». 2. Boyundan asılan, üzəri piləklə bəzədilmiş qadın bəzəyi. «Gəlinlər… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”